PARİTE NEDİR?

Bilindiği gibi forex piyasası, internet üzerinden hızlı bir şekilde yatırım yapılmasını sağlayan ve bünyesinde çok fazla yatırım ürünü seçeneği bulunduran bir piyasadır.

Forex piyasasında, başlıca yatırım yapılabilecek ürünler, döviz kurları, emtialar ve borsa endeksleridir.
Döviz kurları Forex piyasasında, döviz çifleri olarak bulunur ve bu döviz çiftleri parite olarak adlandırılır.
Parite, bir ülkenin para biriminin başka bir ülkenin para birimine karşı değeridir. Örneğin; Döviz bürosunda TL verip karşılığında Dolar almamız ile forex piyasasında, USDTRY paritesinde long pozisyon açmamız aynı anlama gelmektedir.

Forex piyasasında, tüm döviz kurlarını çift halinde görür ve alım yapacağımız döviz kuru için ilgili paritede long veya short pozisyon açarak işlem yapabiliriz. Bu şekilde döviz bürosuna gitmeden, hızlı bir şekilde ve daha fazla yatırım seçeneği imkanı ile yatırım yapmış oluruz.Forex piyasasında pariteler, majör ve egzotik olarak ikiye ayrılır.
Örneğin; USD/TRY paritesi ve EURTRY minör paritelerdir ve genellikle Türk yatırımcılar tarafından tercih edilir. İşlem hacimleri majör paritelere göre daha düşüktür ve dolayısıyla forex piyasasında uygulanan spread oranları egzotik paritelerde daha yüksek olur.
6 adet majör parite bulunur.
Bunlar; “ EURUSD, GBPUSD, USDJPY, USDCHF, USDCAD, AUDUSD” 6 majör para birimi dışındaki para birimlerine de egzotik minör para birimi denilmektedir. Egzotik pariteler genellikle yerel yatırımcılar tarafından tercih edilmektedir.
Paritelerle, forex piyasası üzerinden işlem yapmak, fiziki alım satım işlemlerine göre hem daha hızlı hem de daha az maliyetlidir. Bu anlamda, pariteler tüm dünyada, forex yatırımcısının çok sık kullandığı bir yatırım ürünü niteliğindedir.
Majör Paritelerin, para birimi oldukları ülkelerin ekonomisi canlı ve gelişmiştir ayrıca uluslararası yatırımcılar genellikle majör paritelerle işlem yaparlar buyüzden majör pariteler işlem hacmi yüksek olan paritelerdir.

LOT NEDİR?

Lot, sözlük anlamı olarak, “bölüştürmek, pay etmek, kura ile paylaştırmak” anlamlarına gelmektedir.
Forex piyasasında ise 1 lot, 100.000 birimin bir araya gelmesiyle oluşan büyüklüktür. Forex piyasasında yatırım yapmak için belirleyeceğiniz işlem büyüklüğü lot ile ifade edilir ve işleminiz sisteme lot olarak girilir. Kısacası, bir parite için 1 lot, döviz kurunun sol tarafındaki birimden 100.000 adetlik bir büyüklüğü temsil eder.

Örnek
Eurusd paritesinin ortalama spot fiyatının 1.1200 olduğunu varsayarsak; Eurusd paritesinde fiyatların artış göstereceğini düşünen bir yatırımcı, 1 lot alım işlemi yapmak istediğinde, aslında 1.1200*100.000= 112.000$ satarak 100.000 EURO işlem büyüklüğü almış oluyor. Burada, satın alınan döviz kuru euro, 100.000 birimden yani 1 lottan oluşuyor.

Dikkat edilmesi gereken nokta ise; 100.000 euroluk büyüklük, elde edilen gerçek bir miktar değil, belli bir miktar teminat ve tercih edilen kaldıraç etkisiyle kar veya zararına ortak olunan işlem büyüklüğüdür.

LOT ÇEŞİTLERİ
Forex piyasasında yatırımcılar 1 lotluk işlem hacmi yerine daha küçük işlem hacimleri ile yatırımı tercih edebilirler. Yatırımcıların forexte en sık kullandığı lot çeşitleri mini lot ve mikro lot’tur.

Mini Lot
Mini Lot, 0,1 lot yani 10.000 birime eşittir. Örneğin; EURUSD paritesinin fiyatının tekrar 1.1200 olduğunu varsayarsak 0,1 lotluk alım işlem hacmi 10.000*1.1200= 11.200$ büyüklüğüne eşit olur.

Mikro Lot
Mikro lot, 0,01 lot yani 1000 birime eşittir. Örneğni; EURUSD paritesinin fiyatının 1.1200 olduğunu varsayarsak 0,01 lotluk alım işlem hacmi 1000*1.1200= 1120$ büyüklüğüne eşit olur.

FOREX İŞLEMLERİNDE TEMİNAT HESAPLAMA
Forex piyasasında işlem yapabilmeniz için hesabınızda minimum bir bakiyenin, yani yeterli teminat miktarının bulunması gerekmektedir. Hesabınızda bulunması gereken teminat miktarını, seçtiğiniz kaldıraç oranı, seçtiğiniz işlem hacmi (lot) ve işlem yapacağınız ürünün o anki piyasa fiyatı bire bir etkilemektedir.

KALDIRAÇ ORANININ TEMİNAT MİKTARINA ETKİSİ
Forex piyasasında işlem yapmanın en büyük avantajlarından biri de şüphesiz kaldıraç sistemidir. Yatırımlarınızda tercih ettiğiniz kaldıraç oranı, hesabınızda bulunması gereken teminat miktarını doğrudan etkilemektedir. Seçtiğiniz lot miktarı ve paritenin fiyatı sabitken, kaldıraç oranınızı arttırmanız daha az bir teminat ile aynı işlem hacmine yatırım yapabilme imkanı sunar.

Örneğin;
Eurusd paritesinde 1 lot alım işlemi yapmak istediğinizi ve kaldıraç oranınızı da 1:100 olarak seçtiğinizi varsayalım;

Yatırmanız gereken teminat miktarı şu şekilde hesaplanır;

Teminat = (Paritenin Piyasa Fiyatı*İşlem Hacmi* Lot) / Kaldıraç Oranı

Kaldıraç oranı arttıkça; yatırımlarınızın risk düzeyi artar, lot miktarınız aynı kaldıkça yatırmanız gereken minimum teminat miktarı ise azalır. = (1.1200100.0001) / 100 = $1.120

Fakat kaldıraç oranınızı 1:100 değil de 1:10 olarak seçmiş olsaydınız, yatırmanız gereken teminat miktarı şu şekilde olacaktı;

Kaldıraç oranı arttıkça; yatırımlarınızın risk düzeyi artar, lot miktarınız aynı kaldıkça yatırmanız gereken minimum teminat miktarı ise azalır. = (1.1200100.0001) / 10 = $11,200

Kaldıraç oranı arttıkça; Lot tutarınız aynı kaldığı için yatırımlarınızın risk seviyesi artar ve yatırmanız gereken minimum teminat tutarı azalır.

LOT BÜYÜKLÜĞÜNÜN TEMİNAT MİKTARINA ETKİSİ
Kaldıraç oranı ve yatırım yapılacak dövizin fiyatı sabitken, lot miktarınızı arttırmanız daha fazla teminat yatırmanızı gerektirir. Lot miktarınızı düşürmeniz ise daha az miktar teminatla işleme başlamanız için yeterlidir.

Örneğin;
Kaldıraç oranı 1:100 ve fiyat 1.1200 seviyesindeyken 1 lot Eurusd alım işlemi için yatırmanız gereken teminat miktarı;

Kaldıraç oranı arttıkça; yatırımlarınızın risk düzeyi artar, lot miktarınız aynı kaldıkça yatırmanız gereken minimum teminat miktarı ise azalır. =( 1.1200100.000Kaldıraç oranı 1:100 ve fiyat 1.1200 seviyesindeyken 1 lot Eurusd alım işlemi için yatırmanız gereken teminat miktarı;

Kaldıraç oranı arttıkça; yatırımlarınızın risk düzeyi artar, lot miktarınız aynı kaldıkça yatırmanız gereken minimum teminat miktarı ise azalır. = (1.1200100.0000.1) / 100 = $112.

SPREAD NEDİR?

Spread; Bir döviz kurunun alış fiyatı ile satış fiyatı arasındaki farkı ifade eder. Forex piyasasında yatırım yapan yatırımcı, işlem yaptığı döviz kurunu tek bir fiyattan alıp satmaz. İlgili döviz kuru için piyasada bir alış fiyatı, bir de satış fiyatı vardır. Forex işlemlerinde komisyon yoktur. Sadece spread denilen işlem maliyeti ödenir. Yatırımcının işlem yaparken ödediği alış-satış fiyatı arasındaki fark olan işlem maliyetine spread denir.

Örneğin;
EUR/USD paritesi için alış fiyatının 1.0593 satış fiyatının ise 1.0591 olduğunu varsayalım. Belirtilen fiyat seviyesinde EUR/USD paritesinin spread oranı 2 pip’tir.

Yani, EUR/USD paritesinde 1 lot için FX işlemi yapmanın maliyeti 2 pip’tir.

Forex piyasasında spread, işlem yapılan paritede, alım ve satım fiyatı arasındaki fark olduğu için işlem yapılan ürüne göre değişiklik gösterir. Forex piyasasında, yeni işleme girdiğimizde, spread kadar zararla başlarız. Bu kavram bir döviz bürosunun alış satış farkı uygulamasına benzer.

Spread oranı, ilgili ürünün likidite durumuna ve forex piyasasının hareketliliğine göre değişebilir. Likidite azlığı durumunda alış satış arası fark artabilir ve spread oranı yükselebilir.Önemli veri öncesi,veri anı ve sonrasında ayrıca ilgili ürünün piyasa açılış saatlerinde spread oranları yüksek değişkenlik gösterebilir.

Forex piyasasında,standart olarak ”Dinamik Spread” uygulaması vardır. Bankalar arası piyasadaki spread oranları dinamik olarak piyasadaki işlem hacmine göre değişir. Fakat bazı aracı kurumlar sabit spread uygulaması ile belirtilen ürünlerde sabit spread uygulayabilirler.

Genellikle “kur makası” olarak da ifade edilen spread “pip” cinsinden hesaplanır.

Swap Nedir?

Swap, kelime anlamı olarak “değiş, tokuş, takas” anlamına gelir. Finans piyasalarında ise; iki tarafın belirli bir zaman dilimi içinde bir varlık ya da yükümlülüğe bağlı olarak farklı faiz ödemelerini veya döviz cinsini karşılıklı olarak değiştirdikleri bir takas sözleşmesidir.

Forex işlemlerinde, alınan para borç verilir, satılan para ise borçlanılır. Swap bedelleri, işlem yapılan döviz kurunda pozisyon durumuna bağlı olarak, düşük faiz ve yüksek faiz ilişkisine göre hesaplanır.

Forex piyasasında swap kavramı “gecelik faiz maliyeti” veya “taşıma maliyeti” olarak tanımlanabilir.

İki para biriminden yüksek faizli olanı satıp, düşük faizli olan alınıyorsa, düşük faizli para biriminin gecelik taşıma maliyeti ödenmeye razı olunmuştur ve yatırımcının hesabına swap maliyeti olarak yansıtılır.

Örneğin;
USDTRY alım ( uzun ) pozisyonu olan yatırımcı piyasa diline göre TL para birimini satıp daha düşük faizli olan USD para birimini almış olduğu için bu işlemin yatırımcıya swap adı altında (– )yönlü bir bedeli ortaya çıkacaktır.

PIP & POINT NEDİR?

Bilindiği üzere forex piyasası, bir çok finansal piyasaya göre oldukça düşük maliyetli bir yatırım aracıdır. Hesap yönetim ücreti, aracılık ücreti, işlem komisyonu vb maliyetlere katlanmadan, forex piyasasında yatırım hem çok kolay hem de çok hızlıdır.

Forex piyasasında yatırım yaparken maliyet açısından tek dikkate alınması gereken ve işlem maliyetini oluşturan kavram “spread oranı”dır. Spread oranı, yatırım yaparken ticareti yapılacak olan döviz kuru, emtia yada endeksin alış ve satış fiyatı arasındaki farkı belirtir. Spread oranı aynı zamanda “Pip” adı verilen birim ile ölçülür. Kısaca; döviz kurlarındaki anlık değişimleri gösteren büyüklüğün dördüncü ondalık basamak cinsinden değeri “Pip”, beşinci ondalık basamaktaki değeri ise daha küçük bir miktarı belirten “Point” olarak adlandırılır.

“Price Interest Point” kelimelerinin baş harflerinden oluşan pip kavramı, genellikle döviz fiyatlarındaki en küçük değişim olarak tanımlanır ve forex piyasasında işlem maliyeti olan spread oranları da pip şeklinde ifade edilir. Bir pip’lik değişim dövizin, virgülden sonraki dördüncü basamağındaki değişimi ifade etmektedir.

Örneğin;
EURUSD paritesinin, 1.3450’den 1.3453’e yükselişi 3 pip’lik bir artışı ifade eder.

1.3453 – 1.3450 = 0.0003 Görüldüğü gibi döviz fiyatındaki artış yada azalışın dördüncü ondalık basamağı pip değerini ifade etmektedir. İşleme girdiğimiz lot miktarı ve kullandığımız kaldıraç oranına göre bu değer parasal olarak farklılık gösterebilir.

1 pip değerinin para birimi olarak değerini hesaplamak istersek;

EURUSD paritesinin 1.3453 fiyatında olduğunu ve 1:100 kaldıraç kullanarak, 1 lot işlem yaptığımızı varsayalım.

100.000*0,0001= 10$ EURUSD paritesinin, aşağı yada yukarı yönde bir pip değişiminde gerçekleşen parasal karşılığıdır.

POINT NEDİR?

Forex piyasasında değişimi gösteren birim olarak pip değerine benzemektedir. Fakat point hesaplanırken döviz kurunun beşinci ondalık basamağındaki değişim dikkate alınır. Genellikle point değeri, pip değerinin 0,1 katıdır.

Örneğin;
1.34528’den 1.34572’e ye olan yükseliş 44 point yada 4.4 pip’lik bir yükselişi ifade eder.

Sıkça Sorulan Sorular Tüm Eğitimler Yatırıma Başla Ücretsiz Online Eğitime Katıl